Ülkemizde her yıl belirli periyodlar ile Sivil Toplum Kuruluşlarına yönelik onlarca hibe/destek programı açılmaktadır. Ancak; birçok hayal, umut, amaç ve hedef ile kurulan derneklerin maalesef büyük bir kısmı sadece kurulum aşamasını tamamlayarak toplum hayatında aktif bir rol üstlenemediği gibi bu hibe/ destek programlarından da ya haberdar olmamaktadır ya da faydalanmayı başaramamaktadır.
Bu duruma neden olan unsurları incelediğimizde ise derneği oluşturan bireylerin ego savaşları kadar, yapılmak istenen çalışmaların bütçelendirilememesi de karşımıza çıkmaktadır. Toplumun geçmişten gelen olumsuz dernek algısından kaynaklanan doğrudan maddi destek/bağış yapmama eğilimi ve dernek yöneticileri/ üyelerinin yine toplumun bu algısının bir yansıması olan korkuları/ çekincelerinden kaynaklanan derneğe bağış toplama/ isteme noktasındaki çekimserliği nedenleri ile yapılacak organizasyonlara sponsor bulmak noktasında genellikle sıkıntı yaşanmaz iken organizasyon için gerekli olan bütçenin(maddi kaynağın) ortaya konmasında ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır.
Hal böyle olunca dernek yönetimi ve/veya üyeleri içerisinde vizyon sahibi isimlerin ürettiği ve geliştirdiği fikirler veya dernek faaliyet konularına uygun ve topluma pozitif katkı sağlayabilecek projeler, daha uygulama aşamasına gelemeden fikir aşamasında rafa kaldırılmaktadır. Bu grubta yer alan dernekler de ani ve/ veya kısa vadeli planlar ve programlar ile faaliyetlerine devam etmek zorunda kalmaktadır. Bu üretici fikirlerin sahibi olan dernek yönetici ve/ veya üyelerinin ise gün geçtikçe derneklerine olan inançları zayıflayarak aktif paydaş olmaktansa deaktif paydaş olmaya yönelimleri artmaktadır.
Oysa sadece T. C. İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığı’ nın değil aynı zamanda T. C. Başbakanlık Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’ nın da dönem dönem aktive ettiği hibe/ destek programları olduğu gibi bir çok resmi veya özel kuruluşun da sivil toplum kuruluşlarının programa uygun proje konularında hazırladığı projelerine yönelik hibe/destek programları bulunmaktadır.
- C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Merkezi Finans ve İhale Birimi’ nin verilerine göre farklı proje konularında Türkiye genelinde dernekler ile ortalama 9,84 ay proje uygulama süresi, 49.936.174,87 Euro AB Katkısı ve 5.942.109,80 Euro Türkiye Katkısı ile Toplam Bütçesi 55.878.284,70 Euro değerinde 687 hibe sözleşmesi imzalanmış iken; Bursa İlinde dernekler ile ortalama 9,42 ay proje uygulama süresi, 1.076.003,25 Euro AB Katkısı ve 197.343,95 Euro Türkiye Katkısı ile Toplam 1.273.347,20 Euro değerinde 26 hibe sözleşmesi imzalanmıştır.
2014 yılı verilerine göre 2.740.970 nüfus sayısı ile Türkiyenin 4. büyük şehri olan Bursa, söz konusu veriler detaylı olarak incelendiğinde görülüyor ki hibe ve destekleri kullanma sıralamasında Türkiye’ nin 20. şehridir. İlginçtir ki; listenin ilk sırasında ise ortalama 11,26 ay proje uygulama süresi, 2.735.894,04 Euro AB Katkısı ve 75.568,78 Euro Türkiye Katkısı ile Toplam 2.811.462,82 Euro değerinde 34 hibe sözleşmesi ve 2014 verilerine göre 1.085.542 nüfus sayısı ile Türkiyenin 19. İli olan “Van” ili yer almaktadır.
Bahse konu hibe/desteklerin verilmesi için aranan şartların ve istenilen koşulların açıklıkla ifade edildiği başvuru çağrı rehberlerinin tüm alt başlıkları ile incelenmesi, başvuru dosyasının istenilen kriterlere uygun ve gerekli görülen tüm evraklar ile birlikte hazırlanması ve başvurunun tamamlanması gerekmektedir. Tüm bu süreçlerin gerekli hassasiyetler gösterilerek tamamlanması sonucu “Proje Başvuru Çağrı Rehberi” ne uygun olarak hazırladığınız hayalinizdeki projeniz için ihtiyacını duyduğunuz “Proje Bütçesi” ne ulaşmanız sizin için bir sonraki yılın faaliyet raporunda bahsedeceğiniz gerçekleştirilen projelerden biri olabilir.
Bursa’ yı ve derneklerimizi yukarıda bahsettiğimiz sıralamada daha üst noktalara taşımak için belki de mevcut proje ihtiyaçlarınıza karşılık verebilecek hibe/destek programlarını sizler adına takip ederek bundan sonra sizlerle buluşacak her yazımızda farklı bir hibe/destek programının detaylarını sizlerle paylaşmayı ve hem bu programlardan haberdar olmanıza hem de faydalanıcı kuruluşlardan biri olmanıza katkı sağlamayı amaçlamaktayız.
Nermin YAMAN
06.09.2015
